नवी दिल्ली : सोन्याचे भाव सध्या ऐतिहासिक उंचीवर पोहोचले आहेत. २४ कॅरेट सोने आज ₹1,13,580 प्रति १० ग्रॅम इतक्या उंचीवर कारोबार करत आहे, तर चांदी देखील ₹१.५ लाख प्रति किलो चा टप्पा पार करण्याची तयारी करत आहे. लग्नासारख्या मोठ्या खर्चाच्या तयारीत असलेल्या कुटुंबांसाठी ही मोठी आर्थिक चाचणी ठरत आहे.
नवरात्रीत घसरण, पण GST मुळे नाही मिळालेली सवलत
नवरात्रीच्या हंगामात सोन्याच्या भावात मंदीची थोडीशी लक्षणे दिसत असली, तरी सरासरी भाव ₹१.१३ लाखाच्या वरच कायम आहेत. यावर्षी लागू झालेल्या नव्या GST स्लॅबमुळे सोन्यावरील करात कोणतीही सवलत मिळालेली नाही. सोन्यावर अजूनही ३% GST (1.5% केंद्र + 1.5% राज्य) लागू आहे, तसेच मेकिंग चार्जवर वेगळे ५% GST आकारला जातो, यामुळे ग्राहकांवरील कराचा ओझा तितकाच राहिला आहे.
तज्ज्ञांचा गंभीर इशारा: ‘फुगा फुटू शकतो’
सोन्याच्या या वेगवान वाढीमागे जागतिक भूराजकीय तणाव, अमेरिकन डॉलरची कमकुवत स्थिती आणि जागतिक सेंट्रल बँकांची मोठ्या प्रमाणात सोन्याची खरेदी ही प्रमुख कारणे आहेत. काही तज्ज्ञांचा अंदाज आहे की याच वर्षी सोन्याचा भाव ₹१.५ लाख प्रति १० ग्रॅम पर्यंत पोहोचू शकतो.
मात्र, या वेगाने झालेल्या वाढीमुळे (मागील ६ वर्षांत भाव तिप्पट आणि फक्त यावर्षी ४०% वाढ) एक धोकादायक आर्थिक फुगा तयार झाल्याचेही तज्ज्ञ सांगत आहेत. प्रसिद्ध ब्रोकरेज फर्म JP Morgan चे मुख्याधिकारी जॅमी डिमॉन यांनी स्पष्ट सूचित केले आहे की सोना, क्रिप्टोचलन आणि शेअर बाजारातील वाढ ही एका मोठ्या आर्थिक फुग्याची लक्षणे आहेत आणि हा फुगा कोणत्याही क्षणी फुटू शकतो. ICICI प्रुडेन्शियलचे एस. नरेन यांनीही असाच सावधगिरीचा इशारा दिला आहे.
पुढचा मार्ग काय? गुंतवणूकीसाठी सल्ला
सध्या बाजारात दोन्ही प्रकारचे अंदाज ऐकू येत आहेत:
घसरणीचा अंदाज: एक गट सांगतो की सोन्याच्या किमतीत मोठी घसरण होणार आहे.
वाढीचा अंदाज: दुसरा गट, जसे की Jefferies सारख्या कंपन्या, यांचा अंदाज आहे की सोना भविष्यात ₹२ लाख प्रति १० ग्रॅम च्या पातळीवरही जाऊ शकते.
सध्याचे वातावरण सकारात्मक असले तरी, फुगा फुटण्याची जोखीम पूर्णपणे दूर झालेली नाही. अशा अनिश्चित परिस्थितीत, सोन्यात गुंतवणूक करताना अत्यंत काळजी घेणे आवश्यक आहे. अल्पकालीन नफा मिळवू पाहणाऱ्यांनी भावातील अस्थिरता लक्षात घ्यावी, तर दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांनी बाजारातील बदलांचे सातत्याने निरीक्षण करूनच पुढे जावे.
