क्रेडिट-डेबिट कार्ड वापरकर्त्यांसाठी इशारा, १ ऑक्टोबरपासून होणार मोठे बदल !

क्रेडिट कार्ड (Credit Card) आणि डेबिट कार्डधारकांसाठी (Debit Card) एक मोठी बातमी आहे. वास्तविक, १ ऑक्टोबरपासून पैसे भरण्याचे नियम बदलणार आहेत. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) चा कार्ड-ऑन-फाइल टोकनायझेशन ( CoF Card Tokenisation) नियम ऑक्टोबरच्या पहिल्या तारखेपासून लागू होणार आहे.

टोकनायझेशन प्रणाली खरे तर वापरकर्त्यांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरेल. यामुळे एकीकडे कार्डधारकांचा पेमेंट अनुभव सुधारेल, तर दुसरीकडे डेबिट-क्रेडिट कार्डने Debit and Credit card होणारे व्यवहार पूर्वीपेक्षा अधिक सुरक्षित होतील.

टोकनकरणाचा हा मोठा फायदा होईल
देशभरातील सायबर फसवणुकीच्या वाढत्या प्रकरणांना आळा घालणे हे RBI Tokenisation टोकनायझेशन प्रणालीचे प्रमुख उद्दिष्ट आहे. त्याच्या अंमलबजावणीनंतर, जेव्हा जेव्हा क्रेडिट किंवा डेबिट कार्ड वापरकर्ते पॉइंट ऑफ सेल मशीन, ऑनलाइन किंवा अॅपमध्ये पेमेंट करतात तेव्हा त्यांचे कार्ड तपशील एनक्रिप्टेड टोकन्सच्या स्वरूपात संग्रहित केले जातील.

यासह, सर्वात मोठा बदल दिसून येईल की पेमेंट कंपन्या ग्राहकांच्या क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डचा डेटा संचयित करू शकणार नाहीत. पेमेंट कंपन्यांना आता कार्डच्या बदल्यात एक पर्यायी कोड द्यावा लागेल, ज्याचे नाव टोकन आहे.

अंमलबजावणीची मुदत दोनदा वाढवण्यात आली आहे
तुम्हाला सांगूया की RBI टोकनायझेशन सिस्टम असण्याची चर्चा गेल्या वर्षभरापासून सुरू आहे. दरम्यान, विविध कारणांमुळे त्याच्या अंमलबजावणीची मुदत दोनदा वाढवण्यात आली आहे.

यापूर्वी ते १ जानेवारी २०२२ पासून लागू होणार होते, परंतु नंतर हा कॉर्ड-ऑन-फाइल डेटा संग्रहित करण्याची अंतिम मुदत ३१ डिसेंबर २०२१ ते ३० जून २०२२ पर्यंत वाढवण्यात आली. त्यानंतर ही मुदत पुन्हा एकदा ३० सप्टेंबरपर्यंत वाढवण्यात आली. म्हणजेच या महिन्याच्या शेवटच्या तारखेपर्यंत.

मागील पीटीआयच्या वृत्तानुसार, आता रिझर्व्ह बँक ही मुदत आणखी वाढविण्याचा विचार करत नाही. याचा अर्थ आता पेमेंट कंपन्यांना 30 सप्टेंबर 2022 नंतर लोकांचे क्रेडिट कार्ड आणि डेबिट कार्ड डेटा हटवावा लागेल.

नवीन यंत्रणा अशा प्रकारे काम करेल
१ ऑक्टोबरपासून कार्डच्या बदल्यात पेमेंट कंपन्यांना जे पर्यायी कोड किंवा टोकन दिले जातील ते अद्वितीय असतील आणि तेच टोकन अनेक कार्डांसाठी काम करेल. याची अंमलबजावणी झाल्यानंतर, ऑनलाइन पेमेंटसाठी थेट कार्ड वापरण्याऐवजी युनिक टोकन वापरावे लागेल.

कार्डच्या बदल्यात टोकन देऊन पैसे देण्याची प्रणाली लागू केल्याने फसवणुकीचे प्रमाण कमी होईल, असा रिझर्व्ह बँकेचा विश्वास आहे. सध्या क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डची माहिती लीक झाल्यामुळे ग्राहकांशी फसवणूक होण्याचा धोका वाढतो.

कोणतेही अतिरिक्त शुल्क नाही : Visa,Mastercard,Rupay

टोकनायझेशन प्रणाली अंतर्गत, टोकन क्रमांक Visa, Mastercard आणि Rupay सारख्या कार्ड नेटवर्कद्वारे जारी केला जाईल. काही बँक कार्ड नेटवर्कला टोकन जारी करण्यापूर्वी बँकेकडून मंजूरी आवश्यक असू शकते. विशेष बाब म्हणजे या नव्या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी वापरकर्त्याला कोणतेही अतिरिक्त शुल्क भरावे लागणार नाही.

याशिवाय, हे पूर्णपणे वापरकर्त्यावर अवलंबून असेल की त्याच्या कार्डला टोकन दिले जाते की त्याला जुन्या पद्धतीने पेमेंट चालू ठेवायचे आहे. जे ग्राहक टोकन व्युत्पन्न करू इच्छित नाहीत ते व्यवहार करताना कार्ड तपशील मॅन्युअली प्रविष्ट करून पूर्वीप्रमाणेच करू शकतात.